Blend'ler, Malt'lar, Bourbon'lar, hepsi burada...

Viski, Viski, Viski... Dedik ya derin mevzuudur diye, o zaman yine İskoçya'dan Viski dünyasına dalmaya devam ediyoruz  Dostlar. 

Daha önceki Bira yazımızın sonunda belirttiğimiz gibi Viski'nin hammaddesi aslında Bira dır. Nasıl oluyor da oluyor diyorsanız anlatayım... Arkadaşlar nasıl Bira'nın HAS'ı sadece ARPA'dan yapılıyorsa Viski de bu HAS Bira'nın damıtılması ile elde ediliyor. Öncelikle şunu belirtmeliyim ki Amerikan Viski'leri ( Bourbon yani Jack Dainel's , Jim Beam vb. ) ve Kanada Viski'leri dışında üretilen tüm viskiler; bir iki istisna hariç, 2 çeşittir. Ne garip değil mi Bira'da 2 çeşit idi biliyorsunuz. Ancak bu çeşitlilik Viski'nin yapım süreci ile değil de kullanılan malzemeden dolayı oluşmaktadır. Konuyu biraz daha açarsak; Viski'nin ana hammaddesi olan ARPA diğer tahıllara göre daha pahalı bir üründür. Dolayısı ile sadece ARPA'dan yapılan Viski'ler ki bunlara MALT WHISKY denmektedir; pahalı bir içki olmaktadır. Bunun bir sebebi de  MALT Viski üretiminin biraz daha zahmetli ve geleneksel yollarla yapılıyor olmasından kaynaklanmaktadır. Ama şu da herkesin kabul ettiği bir gerçektir ki MALT WHISKY; Viski'nin Anası, Babası, Ruhu, kısaca her şeyidir. 

Viski; 1830 yılına kadar geleneksel yöntemlerle POT STILL imbiklerde ve  sadece ARPA'dan damıtılıyordu. POT STILL imbik sağda görüldüğü gibi birşey dostlar. Bu imbikten mis gibi OLD PULTENEY Malt Whisky'si çıkıyor.
Ancak bu yöntemde kullanılan imbikler hem küçük, hem de her damıtım sonrasında içi temizlenmek zorunda olduğundan bu sistem zaman alıcı ve dolayısıyla pahalı bir damıtım sistemi idi. 1830 yılında Aeneas COFFEY adlı İrlanda'lı bir kardeşimiz sürekli damıtım sistemini sağlayacak bir İMBİK tasarlayıp kullanmaya başladı. 
Buna da COFFEY STILL, yada CONTINUOUS STILL adını verdiler. 
Bu STILL'e ( yani imbik'e ) hem sürekli olarak hammadde beslemesi yapıla biliyor hem de kesintisiz olarak damıtım yapılabiliyordu. Böyle olunca da daha kısa sürede daha çok Viski üretilmeye başlandı. Ancaaaaakkkk bu sistem bir fabrika gibi çalıştığından dolayı kapitalizm devreye girdi ve Viski hammade olarak diğer tahıllardan da ( çavdar, mısır, yulaf gibi ) damıtılmaya başlandı. Böylece BLEND WHISKY'lerin yolu açılmış oldu.
BLEND kelimesi İngilizcede 'karıştırmak harmanlamak' anlamına gelmektedir bildiğiniz gibi. Bundan da anlaşılacağı üzere; bu tarihten sonra Viski fabrikalarında her türlü tahıldan ( mısır, arpa, çavdar, buğday vb. ) daha ucuz; ama belirgin bir karekteristik özelliği ve aroması olmayan Tahıl Viskileri ( GRAIN WHISKY ) üretilmeye başlandı. Ancak dediğimiz gibi bu Viskilerin karekteristik özellikleri yani tadı tuzu olmadığı için de; damıtım evlerinde ve sadece Arpa'dan damıtılan MALT WHISKY'lerle karıştırılıp harmanlanarak daha ucuz BLEND WHISKY'ler üretilmeye başlandı. Marketlerde görmüş olduğunuz ve bilinen tüm meşhur markalar ( Johnny Walker, JB , Cutty Sark, Ballantines, Teacher's, Chivas Regal, Haig vb..) etiketlerinde de yazdığı gibi birer Blended Whisky'dir.   

Böylece viski daha ucuza, daha büyük kitleler tarafından tüketilmeye başlandı.
Her Blend Whisky'nin harmanında, %25'den az olmamak üzere %40-45'e kadar değişen oranlarda Malt Whisky olmak zorundadır. İskoç ve İngiliz kanunları böyle diyor. Haa bir de en az 3 yıl meşe fıçılarda dinlendireceksin diyor aynı kanunlar. Ancak yine, bilinen tüm iyi markalar 5 ila 8 yıl arasında dinlendirip öyle satışa çıkarıyorlar viskilerini. Ucuz dedik ama aşağıladık sanmayın. Blend Viski'lerin de marka marka kendilerine has aroma ve kokuları vardır. Tabii ki bu aromaları da içine giren Malt Viskilerden almaktadır. Yani düz mantıkla bakarsak ;

NE KADAR MALT O KADAR KALİTE... 

Örnek vermek gerekir ise Johnny Walker Black Label'ı oluşturan %40'lık MALT oranında, 42 çeşit Malt viski bulunmaktadır. Geri kalanı da Tahıl viski'sidir. Tabii bu karışımların oranları devlet sırrı gibi saklanmaktadır firmalar tarafından. Hatta firmaların baş harmancıları hariç kimsenin tam olarak bu oranları bilmediği rivayet edilir viski dünyasında. 

Bunun içindir ki Viski üreten firmalarında en yüksek ücretleri alanlar da bu Baş Harmancı'dır. Ne güzel değil mi? Hem dünyanın en güzel karışımlarını hazırla bir de üstüne deve yüküyle para kazan... Bakar mısınız yandaki Colin SCOTT abimize. KONSOLOS gibi... Kendisi Chivas Regal'in efsanevi baş harmancısı olup 18 yıllık Chivas Regal Gold Signature Viskisinin yaratıcısıdır. Kutunun üzerine de altın yaldızlı imzasını çakmıştır.

Bu arada şunu da belirtmeliyim ki Blend Whisky'ler içindeki Tahıl Viskisinden dolayı yıllandırmaya pek uygun değillerdir. Daha doğrusu yıllanmak bu viskilere fazla bir şey katmaz. Bazı markaların şişelerinin üzerinde yazan yıl ibareleri de o viskinin harmanında kullanılan en genç Malt viski'nin yaşını belirtir. Yani 12 yıllık bir Chivas Regal içiyorsanız, bilin ki içinde 15-18, bekli de 20 yıllık Malt Viskiler bulunuyordur. Nadiren de olsa bazı Blend Viski'ler de harmanlandıktan sonra birbirlerine alışmalaraı ve bir bütün olmaları amacıyla, duruma göre 3-5 yıl fıçılarda dinlendirilirler, bu işleme de EVLENDİRME denilmektedir Viski camiasında... Ne kadar Romantik değil mi? Bir de Viski için MAÇO ERKEK içkisi derler; buyrun bakalım nasıl MAÇO muymuş...

Evet dostlar Blend'ler şimdilik bu kadar. Dedik ya

NE KADAR MALT O KADAR KALİTE diye; Haftaya ENNNN KALİTELERİ, yani MALT'LAR geliyor. Sıkı durun... Hepinize iyi haftalar.