13 Ağustos 2012 Pazartesi

IRISH mi, SCOTCH mu? WHISKEY mi, WHISKY mi?

Herkese merhaba. 1 haftalık aradan sonra tekrar viski dünyasına döndük dostlar.  Malum mevsim YAZ ve hafta sonları cennemi İzmir'de yaşamak gerçekten zor... Kaçıyoruz su kenarlarına mecburen.
Nerede kalmıştık??? Birleşik Krallığın en asi  çocukları İSKOÇ'lardan sonra 2. en asi çocukları İRLANDA'lılarda kalmıştık... Aslında, bu iki halk arasında da çok bir fark yok. İkisi de KELT ırkının temsilcileridir sonuçta. Hatta İskoçların bir kısmı da önce İRLANDA adasına yerleşip buradan Britanya adasının kuzeyine, yani bu günkü İSKOÇYA'ya göç etmişlerdir. Doğal olarak da ANGLO SAKSON olan İngilizlerle bir alakaları yoktur. Zaten bundan dolayı da yıllarca savaşmışlardır İngilizler'le. 
Her ne kadar Viski'nin vatanı İSKOÇYA'dır diyorsak da tarihsel verilere göre ruhsatlı ilk damıtımevi 1608 yılında Kuzey İrlanda'da kurululan ve hala çok güzel viskiler damıtan OLD BUSHMILLS olarak kabul ediliyor. Hal böyle olunca da İrlanda'lılar ilk viskiyi biz yaptık gibisinden havaya giriyorlar ki tarihisel açıdan haklılar.  Ancak İskoç viskilerinden tad, aroma ve yapım şekli olarak ciddi ayrılıkları bulunmakta IRISH'lerin.

Bir kere İrlanda'lılar viskilerini 3 kere damıtıyorlar ki, bu da viskiye çok rafine ve yumuşak bir tad sağlıyor. Buna bağlı olarak da İrlanda viskileri 6 yılda olgunlaşıyor. Gerçi; İrlanda'lılar bununla övünseler de İskoç'lar da buna ' doğru düzgün bir viskiyi ancak 3. damıtımda becerebiliyorsunuz' şeklinde cevap vermek suretiyle geyik muhabbetine hala devam etmektedirler. 
Yapım şekli olarak da birkaç farkları vardır İrlanda viskilerinin. Öncelikle İrlanda viskilerinin büyük çoğunluğu Blended kategorisindedir. Yani tahıl viskileri ile Malt viskinin karıştırılması ile elde edilen viskilerdir. Sadece BUSHMILLS, TYRCONNEL ve CONNEMARA single malt viski üretirler ki bunlardan da sadece CONNEMARA peat kömürü kullanarak arpayı islendirdikten sonra viskiyi damıtıyor. Hala SCOTISH MALT'lara ulaşma isteği devam etmekte...
Bununla birlikte İrlanda'lılar arpayı çimlendirmeden ve kömür ateşinde kavuryorlar ki bu da viskide İS tadı olmamasını sağlıyor.
Yani anlayacağınız, İrlanda viskilerini İskoç viskilerinden ayıran en önemli özellik İrlanda viskilerinin yapımında PEAT kömürü kullanılımıyor olmasıdır arkadaşlar. Her ne kadar İrlanda'nın da tüm yüzeyi PEAT kaplı olmasına rağmen. Bu da İskoç viskilerinde bulunan PEAT ve İS tadının İrlanda viskilerinde olmadığı anlamına gelmektedir. Ayrıca İrlanda'lılar viski hammaddesi olarak Arpa, Mısır ve Çavdar dışında Yulaf da kullanmaları İrlanda viskilerinin daha tatlımsı ve yumuşak olmalarını sağlıyor Dostlar.
Bir ince fark da İrlanda'lıların viski şişeleri ve etiketlerinde kendini göstermektedir. İrlanda viski şişeleri, ülkenin simgesi Yeşil Yonca olmasından dolayı çoğunlukla yeşil renklidir. Bununla birlikte İrlanda'lılar viskilerinin etiketlerine WHISKEY diye  yazmayı uygun bulmuşlardır. Bu durumun İskoç'lara bir nazire olduğu genel kanıdır viski dünyasında...
Gelelim örneklere... Evet dostlar bir çoğunuzun da bildiği üzere, en iyi bilinen İrlanda viski markası JAMESON'dır. Bu marka ülkemizde de grosmarketlerde rahatlıkla bulunan ve gayet rahat ve yumuşak içimli bir İrlanda Viskisidir. Bunun dışında zaman zaman TULLAMORE DEW da raflarda kendini gösteriyor, denk gelirse kaçırmayın derim. 

BUSHMILLS ise ilk damıtımevi olmasına rağmen malesef ülkemizde çok nadir bulunuyor. Çok aramayın diye burada görsellerini vereyim bari sizlere... Yandaki şişelerden 10 ve 16 yıllık olanları ile Black BUSH'u bir ihtimal İstanbul'un elit içki mağazalarında kıstırabilirsiniz. Elinize geçer ise mutlaka edinin derim. Bu arada iyi bir SCOTCH Malt'tan ucuzdurlar. Bu da unutulmasın...


 Geriye kalan CONNEMARA, TYRCONNEL, KILBEGGAN veya REDBREAST edinebilmek için en iyi ihtimalle İrlanda'ya veya İngiltere'ye seyahat etmeniz gerekiyor arkadaşlar. Ülkemize malesef ithal edilmiyorlar. Onun için hiç aramayın derim. Tabii bu bizim gibi viski misyonerleri için bir kayıp. Çünkü özellikle CONNEMARA ve TYRCONNEL hem IRISH MALT viski olmalarından dolayı hem de rafine tadlarından dolayı en önemli WHISKEY örnekleri. Hasretle bekliyoruz... İşte size IRISH WHISKEY's.

Biraz da içim ritüellerinden bahsedelim IRISH'lerin. Çok yumuşak ve yuvarlak içimli olmalarından dolayı IRISH WHISKEY'ler sek içiliyor dostlar. Nasıl İskoç'ların viskiye ilave edilecek şeyler hakkında atasözleri varsa (ki daha önceki haftalarda yazmıştım) İrlanda'lılar da iki şeye dikkat ettiklerinden bahsederler atasözlerinde.

'Bir İrlanda'lıya iki şeyi yapmayacaksın; karısına sarkma, ve asla viskisine su katma...' 
İşte bu felsefeyle yaşamaktadır İrlanda'lı kardeşlerimiz. Bu arada dünyada kişi başına düşen içki tüketiminde 2. sırada olduklarını da belirtmeden geçmeyeyim Dostlar. 
Kırmızı surat ve buruna  sahip olmalarının yegane sebebi budur. Bir de İrlanda'lılar viskilerini bira ile beraber içiyorlar arkadaşlar. Nasıl oluyor derseniz şöyle oluyor, önce viskiden bir yudum alnıyor ve üzerine yine IRISH olmak şartıyla ( GUINNESS, KILKENNY vs.) biradan büyükçe bir yudum alarak Viskinin çıkardığı yangını söndürüyorlar midelerinde. Alkolün dibine vurmak deyiminin buradan çıktığını düşünmeye başladım...
Başka bir İrlandalı geleneği de viskinin adıyla istenmesidir Dostlar. Evet İrlanda'da Pub'a girip 'viski' derseniz yüzünüze tuhaf tuhaf bakacaktır barmen. İrlanda da viski adıyla isteniyor ve genellikle de bu konuda çok tutucudur İrlandalılar. Bir gün yolunuz İrlanda'ya düşerse aklınızda bulunsun, mutlaka bu mekanı ziyaret edin ve benim için de GUINNESS eşliğinde CONNEMARA'nızı yudumlayın.
 

Haftaya Tennesse'ye uçuyoruz. Meşhuuuurrr JACK DANIEL Amcayı ziyarete.  Şimdilik hoşçakalın. Hepinize sevgiler...